جوان آنلاین: زنی که پیش از سپیدهدم یک روز تهران چشم میگشاید، تجسم زندهای است از نیرویی که جامعه ایران بر آن استوار است، او نه قهرمانی افسانهای است و نه موجودی اغراقشده، بلکه ستون نامرئی خانواده و جامعه است. روز زن و میلاد حضرت فاطمه (س) فرصتی بیبدیل برای بازخوانی نقش واقعی زن ایرانی است؛ نقشی که در زندگی روزمره، تصمیمگیریهای دقیق، مدیریت بحرانها و انتقال ارزشها نمود پیدا میکند. زن ایرانی در طول تاریخ، در هر بزنگاه مهم اجتماعی، از جنگ و مهاجرت تا بحرانهای اقتصادی و سیاسی، نقش تعیینکنندهای ایفا کرده است. او موتور روانی و اقتصادی خانواده است و بدون حضور فعالش، بسیاری از سازوکارهای اجتماعی به فروپاشی نزدیک میشوند. بحرانهای اخیر نشان دادهاند زنان شاغل، افزون بر مسئولیتهای بیرون از خانه، بار سنگین اداره خانه را نیز بر دوش میکشند، مدیریت هزینهها، مراقبت از فرزندان، حفظ تعادل روحی خانواده و تداوم انسجام اجتماعی، مسئولیتهایی هستند که میلیونها زن ایرانی روزانه و بدون ستایش رسمی انجام میدهند. پژوهشهای غیررسمی نشان میدهد بیش از ۴۰درصد زنان سرپرست خانوار بدون هیچ حمایت دولتی، خانواده را اداره میکنند، این واقعیت گواه آن است که زنان نه عامل کمکی، بلکه هسته اصلی پایداری جامعه هستند.
مادران شهید جایگاهی منحصربهفرد دارند؛ جایگاهی که اغلب در روایتهای رسمی تنها به صبر و ایثار تقلیل یافته است. واقعیت آن است که آنان حامل حافظه اخلاقی و تاریخی جامعه هستند و تجربه جنگ، فقدان و مقاومت را به نسل بعد منتقل میکنند. نقش آنان چندلایه است: مدیریت بحران در خانواده، حفظ ثبات روانی و اقتصادی اعضا و بازتولید معنای اخلاقی جامعه. بسیاری از مادران شهید علاوه بر تحمل سوگ، مسئولیت شکلدهی به ارزشهای اجتماعی و تربیت نسل آینده را بر عهده دارند، بدون حضور آنان، انسجام خانوادهها و به تبع آن جامعه، به خطر میافتد. حضور بیادعای این زنان در شهرها و روستاها نشان میدهد چگونه تابآوری عملی و مدیریت بحران میتواند در عمل تحقق یابد. آنان نه تنها یادآور گذشتهاند، بلکه حلقه اتصال میان حافظه تاریخی و واقعیت اجتماعی امروز محسوب میشوند و الگویی بینظیر از مقاومت، تصمیمگیری و ایستادگی ارائه میدهند.
بازخوانی جایگاه حضرت فاطمه (س) در جهان معاصر ضروری است، نه به عنوان شخصیت تاریخی، بلکه به عنوان الگویی عملی و اجتماعی برای زن ایرانی امروز. منابع معتبر تاریخی نشان میدهند که ایشان زنی فعال، صاحب رأی، تحلیلگر و تصمیمگیر بود؛ زنی که در دفاع از عدالت و مسئولیتهای اجتماعی حضوری جدی داشت. برخلاف برداشت محدود سنتی، این تصویر مدرن نشان میدهد زن میتواند هم در خانه و هم در جامعه نقش کلیدی ایفا کند، بدون اینکه یکی قربانی دیگری شود. مدیریت خانه، حل تعارضها، تقسیم مسئولیتها و مشارکت اجتماعی همزمان، همه در شخصیت حضرت فاطمه (س) دیده میشوند و بازخوانی عملی این ویژگیها الگویی واقعی برای زنان امروز فراهم میکند. زن ایرانی میتواند با اقتباس از این الگو، توانمندی خود را در بحرانهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی افزایش دهد و نقش مؤثر و واقعی خود را در جامعه به اثبات برساند.
سینمای ایران، اگرچه همیشه تصویر کامل زنان را ارائه نکرده، اما در آثار شاخص موفق شده است نقش واقعی آنان را به نمایش بگذارد. در ادبیات نیز زن ایرانی اغلب با واقعگرایی عمیق تصویر شده است، زنان نه قربانیاند و نه فرشتهای تزئینی، بلکه انسانی واقعی با ضعف و قدرت، تردید و اراده هستند. در ادبیات معاصر، زنان تصمیمگیر، بحرانشناس و راهبردی تصویر میشوند و خواننده میآموزد تابآوری و مسئولیت اجتماعی را چگونه در عمل تجربه کند. بسیاری از داستانها به شکلی آشکار به زنان درگیر بحرانهای معیشتی پرداختهاند و نشان میدهند چگونه میتوان زندگی را بدون تسلیم شدن پیش برد.
زنان ایرانی در دل بحرانهای اقتصادی و اجتماعی، ستون خانواده و جامعه هستند. آنان نه فقط بار زندگی را تحمل میکنند، بلکه آن را مدیریت میکنند، مسیر تازه میآفرینند و انسجام اجتماعی را حفظ میکنند. تابآوری و قدرت عملی آنان، از مادران شهید تا زنان امروز، یک خط مستقیم و مستمر در تاریخ ایران است. آنان نشان میدهند زن واقعی نه یک نماد تزئینی، بلکه نیروی فعال، تصمیمگیر و اثرگذار در جامعه است. در بسیاری از خانوادهها، تصمیمات زن است که مسیر زندگی را میسازد و بدون حضورش، انسجام اقتصادی، روانی و اجتماعی خانواده به خطر میافتد.
در نهایت، جامعه ایران تا امروز ایستاده، چون زنان این سرزمین ایستادهاند. آنان فقط ستون نیستند، بلکه پیوندند؛ پیوندی که اجازه نمیدهد خانواده و جامعه از هم بپاشد. در بحرانها غرق نمیشوند، بلکه مسیر تازه میآفرینند. زن ایرانی، در مدیریت معیشت، حفظ انسجام خانواده، انتقال ارزشها، حضور اجتماعی و تربیت نسلهای آینده، همواره نقشی تعیینکننده و فراتر از تصویر رایج داشته است. میلاد حضرت فاطمه (س) یادآور این حقیقت است که الگوهای بزرگ نه در داستانهای دور از دسترس، بلکه در زندگی روزمره زنان تحقق پیدا میکنند؛ زنانی که زیر فشارهای واقعی ایستادهاند، تصمیم گرفته و خانواده و جامعه را از فروپاشی نجات دادهاند.
